Dugotrajni COVID-19
Dugotrajni COVID-19
Većina ljudi koji razviju COVID-19 potpuno se oporavljaju, ali trenutni dokazi sugerišu da otprilike 10%-20% ljudi doživljava niz srednjoročnih i dugoročnih efekata nakon što se oporave od početne bolesti. Ovi srednjoročni i dugoročni efekti su zajednički poznati kao stanje posle COVID-19 ili „dugi COVID“.
Važno je zapamtiti da naše razumevanje stanja posle COVID-19, zajedno sa COVID-19, nastavlja da se razvija. Istraživači rade sa pacijentima koji razviju stanje posle COVID-19 kako bi bolje razumeli njegov uzrok, simptome i posledice. SZO će ažurirati informacije i materijale kako budemo saznali više.
Šta je post COVID stanje?
Stanje nakon COVID-19, takođe poznato kao „dugi COVID“, odnosi se zajedno na konstelaciju dugotrajnih simptoma koje neki ljudi doživljavaju nakon što su imali COVID-19.
Dok se većina ljudi koji razviju COVID-19 potpuno oporavljaju, neki ljudi razvijaju niz srednjoročnih i dugoročnih efekata kao što su umor, nedostatak daha i kognitivna disfunkcija (na primer, zbunjenost, zaboravnost ili nedostatak mentalnog fokusa i jasnoće). Neki ljudi takođe doživljavaju psihološke efekte kao deo stanja posle COVID-a.
Ovi simptomi mogu potrajati od početne bolesti ili se razviti nakon oporavka. Oni mogu doći i otići ili se vratiti tokom vremena.
Stanje nakon COVID-a može uticati na sposobnost osobe da obavlja svakodnevne aktivnosti kao što su posao ili kućni poslovi.
Post COVID-19 stanje se definiše kao bolest koja se javlja kod ljudi koji imaju istoriju verovatne ili potvrđene infekcije SARS-CoV-2; obično u roku od tri meseca od početka COVID-a, sa simptomima i efektima koji traju najmanje dva meseca. Simptomi i efekti stanja posle COVID-a ne mogu se objasniti alternativnom dijagnozom.
Simptomi dugotrajnog COVID 19
Najčešći simptomi stanja posle COVID-a uključuju:
- Umor
- Kratkoća daha ili otežano disanje
- Problemi sa pamćenjem, koncentracijom ili spavanjem
- Uporni kašalj
- Bol u grudima
- Problemi sa govorom
- Bolovi u mišićima
- Gubitak mirisa ili ukusa
- Depresija ili anksioznost
- Groznica
Ljudi sa stanjem nakon COVID-a, takođe poznatim kao „dugi kovid“, mogu imati poteškoća u funkcionisanju u svakodnevnom životu. Njihovo stanje može uticati na njihovu sposobnost obavljanja svakodnevnih aktivnosti kao što su posao ili kućni poslovi.
Svako ko se razboli od virusa može razviti stanje posle COVID-a. Stanje posle COVID-a proučavaju mnogi stručnjaci širom sveta, a naše znanje i razumevanje stanja posle COVID-a raste. Trenutna istraživanja pokazuju da otprilike 10% -20% pacijenata sa COVID-om razvija produžene simptome koji mogu biti nakon stanja COVID-a.
Čini se da ne postoji veza između početne težine infekcije COVID-a i verovatnoće razvoja stanja nakon COVID-a.
Zaštitite se
Najbolji način da se zaštitite od stanja posle COVID jeste da učinite sve što možete da izbegnete zarazu virusom COVID. Ovo uključuje vakcinaciju i poštovanje brojnih mera javnog zdravlja i socijalnih mera koje mogu smanjiti vaše šanse da se zarazite i širite virus COVID. Najbolji način da se zaštitite od COVID je da uradite kombinaciju radnji, i kao što SZO obično kaže „Uradi sve!“, uključujući:
- Držite fizičku udaljenost
- Nosite dobro postavljenu masku preko nosa i usta
- Otvorite prozore
- Kašljajte ili kijajte u lakat
- Često čistite ruke
- Vakcinišite se čim dođete na red
Istraživanja su u toku. Sposobnost vakcine da spreči stanje posle covid-a zavisi od njene sposobnosti da spreči COVID na prvom mestu. Vakcine koje danas koristimo imaju za cilj prevenciju teških bolesti i smrti od COVID. Međutim, neki ljudi se i dalje mogu zaraziti virusom čak i nakon što su vakcinisani.